Trong văn hóa tín ngưỡng của cư dân đồng bằng Bắc Bộ, đình làng không chỉ đơn thuần là một địa điểm tâm linh mà còn là nơi lưu giữ những giá trị lịch sử, văn hóa, tín ngưỡng.
Đình, chùa Văn Xá xây dựng tại trung tâm tổ dân phố Văn Xá, nằm trong quần thể các di tích phường Ái Quốc thờ ba anh em họ Vũ, người bản xã có công đánh giặc thời Tiền Lê, thế kỷ X. Cụm di tích được nhà nước xếp hạng cấp Quốc gia từ năm 2001. Di tích sắp xếp theo phong cách triều Lê- Nguyễn: Tiền Thần hậu Phật, diện tích đã được khoanh vùng gồm: Khu vực I: có 1684m2 gồm các thửa 43/496 và 42/ 1188. Khu vực II: có 2084m2 gồm các thửa 40+ 41/1183, 47/347 và thửa A48/544.
Theo nội dung văn bia lưu lại, đình Văn Xá được khởi dựng khá sớm, trùng tu nhiều lần vào thời Nguyễn. Trước năm 1945, đình còn khang trang bề thế gồm 5 gian đại bái, 3 gian trung đình, 2 giải vũ với nhiều cổ vật và đồ thờ tự, nhưng đã bị chiến tranh tàn phá. Đình hiện nay được khôi phục theo kiểu chữ Đinh (J) gồm 5 gian đại bái và 2 gian hậu cung, diện tích không lớn, kiến trúc theo phong cách thời Nguyễn, mái lợp ngói ta truyền thống. Trong đình có các câu đối ca ngợi Thành hoàng. Một trong những câu đối có nội dung: “Thiên giảng Thánh nhân bình Bắc Tống Địa linh Thần tích trấn Nam Bang”, nghĩa là: “Trời giáng Thánh nhân dẹp yên giặc Bắc Tống Đất thiêng dấu tích Thần chấn động nước Nam”. Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, đình Văn Xá còn là cơ sở của du kích, bộ đội và là nơi cứu chữa thương binh.
Theo cứ liệu lịch sử, đình Văn Xá và các di tích khác trong phường Ái Quốc có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, cùng tôn thờ các vị Thành hoàng. Theo bia “Thần tích bia ký lưu truyền vạn đại" lập năm Tự Đức thứ 22 (1869) lưu giữ tại chùa Văn Xá thì đình Văn Xá thờ ông Vũ Động, một trong ba anh em họ Vũ. Ông là con trai thứ ba của ông Vũ Thành và bà Hoàng Thị Mậu, người trang Vũ Xá, vốn dòng dõi thi thư ở triều vua Lê Đại Hành. Năm 13 tuổi, Vũ Động được cha mẹ cho nhập học ở Hoa Học Đường cùng với hai người anh trai là Vũ Hoàng và Vũ Huệ, cả ba đều thông minh hơn người. Bấy giờ nước ta có giặc phương Bắc xâm lược, vua mở trường chọn tướng sĩ, ba vị trúng tuyển được phong tướng cầm quân đánh giặc. Sau khi chiến thắng trở về, ba vị được vua ban thưởng vàng bạc, lụa là. Ba năm một lần, ba anh em lại về bản trang (tức thôn Vũ Xá) thăm lại quê cha đất tổ. Tương truyền, trong một lần về thăm quê, ba anh em cho mời các phụ lão và dân làng đến dự yến tiệc, yến ẩm, Vũ Động (Đệ tam công) nhân đó nhàn du sang ấp bên của bản trang (tức Văn Xá), thấy có khu đất như hình rồng, ông đứng quan sát và tự nhiên hóa tại đó. Nghe tin ông mất, vua truyền cho dân bản địa lập miếu thờ và phong cho ông là: Động Lâm Tuyên Huệ Đại vương.
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, đình Văn Xá vẫn mãi là nơi lưu giữ mạch nguồn văn hóa, lịch sử, là trung tâm sinh hoạt tín ngưỡng, văn hóa và gắn kết cộng đồng của người dân trong khu vực.
