Trong dòng chảy hội nhập và cạnh tranh toàn cầu, Hải Phòng – cửa ngõ giao thương quốc tế ở miền Bắc Việt Nam đang đứng trước thời cơ lịch sử để bứt phá, khẳng định vai trò đầu tàu phát triển kinh tế biển quốc gia. Đó là thành lập Khu thương mại tự do thành phố Hải Phòng, với quy mô gần 6.300 ha.
Điều này không chỉ mang ý nghĩa mở rộng không gian phát triển, mà còn thể hiện tư duy chiến lược, tầm nhìn mới – lấy đổi mới sáng tạo, thương mại tự do và hội nhập quốc tế làm động lực cho sự tăng trưởng bền vững.
Trong một thập kỷ qua, Hải Phòng nổi lên như “ngôi sao sáng” của cả nước khi liên tục duy trì tốc độ tăng trưởng GRDP hơn 10%/năm và là một trong những địa phương thu hút FDI hàng đầu cả nước.
Tuy nhiên, sự phát triển trong bối cảnh hội nhập toàn cầu sâu rộng cũng kéo theo yêu cầu cấp thiết về chuyển đổi một số mô hình tăng trưởng, hướng tới chất lượng, hiệu quả và bền vững.
Việc thành lập khu thương mại tự do vì thế trở thành lựa chọn tất yếu nhằm hình thành một không gian thể chế linh hoạt, nơi thử nghiệm cơ chế vượt trội, kết nối sâu với chuỗi giá trị toàn cầu.
Khác với các khu kinh tế truyền thống, Khu thương mại tự do Hải Phòng được định hướng trở thành động lực tăng trưởng mới, góp phần thực hiện Nghị quyết số 45-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
Đây không chỉ đơn thuần là khu phi thuế quan hay khu sản xuất, mà là trung tâm sản xuất, logistics, thương mại - dịch vụ, công nghệ cao và tài chính có sức cạnh tranh khu vực và quốc tế; thúc đẩy công nghiệp công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và tăng trưởng xanh. Đó còn là bước tiến lớn, đưa Hải Phòng trở thành đầu tàu đổi mới và hội nhập kinh tế mở của Việt Nam, tạo động lực lan tỏa cho cả vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ.
Ngày 27/6/2025, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 226/2025/QH15, cho phép Hải Phòng thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù trong quy hoạch, đầu tư, tài chính, hải quan và nhân lực.
Trên cơ sở đó, ngày 16/10/2025, UBND thành phố chính thức công bố quyết định thành lập Khu thương mại tự do thành phố Hải Phòng tại thành phố Hải Phòng, đánh dấu mốc quan trọng hiện thực hóa Nghị quyết 45-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
Điều đáng nói là, việc phát triển Khu thương mại tự do thành phố Hải Phòng được thực hiện theo lộ trình phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của quốc gia, quy hoạch chung của thành phố và mục tiêu, định hướng phát triển khu thương mại tự do đã được phê duyệt, bảo đảm tính đồng bộ, khả thi và hiệu quả.
Đây không phải bước đi riêng lẻ, mà nằm trong chiến lược dài hạn phát triển kinh tế biển, gắn với quy hoạch vùng Đồng bằng sông Hồng và chiến lược hội nhập quốc tế của Việt Nam.
Dẫu tiềm năng lớn nhưng việc triển khai Khu thương mại tự do Hải Phòng cũng đặt ra không ít thách thức, nhất là khi đây là mô hình mới, lần đầu tiên được thực hiện tại địa phương.
Những vấn đề về thể chế và quản trị, hạ tầng và nguồn vốn đầu tư, bảo vệ môi trường và bảo đảm phát triển bền vững... đòi hỏi phải được tính toán kỹ lưỡng, đồng bộ và có tầm nhìn dài hạn. Nhận thức rõ điều đó, thành phố đã chủ động lường trước những khó khăn có thể phát sinh trong quá trình xây dựng và vận hành.
Hải Phòng đã chủ động tích cực học tập, tham khảo kinh nghiệm quốc tế và các chuyên gia trong phát triển các khu thương mại tự do thành công trên thế giới; đồng thời tiến hành nghiên cứu, chọn lọc mô hình phù hợp với thể chế kinh tế Việt Nam và đặc thù phát triển của địa phương, vừa bảo đảm tuân thủ quy định pháp luật trong nước; đồng thời phát huy tối đa lợi thế về cảng biển, hạ tầng khu công nghiệp – khu kinh tế và nguồn nhân lực chất lượng cao.
Với tầm nhìn chiến lược, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và quyết tâm cao của chính quyền thành phố, Hải Phòng đang từng bước triển khai Khu thương mại tự do theo lộ trình khoa học, đồng bộ và hiệu quả, trở thành động lực tăng trưởng quan trọng. Qua đó hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm thương mại – công nghiệp – dịch vụ, cửa ngõ kinh tế biển của cả nước và khu vực.
Nguồn: baohaiphong.vn